به نقل از «ایران اکونومیست»

زندگی پنج میلیون مهاجر افغانستانی روی گسل حوادث؛ از مشهد تا رفسنجان

تاریخ انتشار: ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۱۷۱۷۰

جامعه افغانستانی‌های مقیم ایران بر اساس اعلان اخیر وزیر امور خارجه نزدیک به پنج میلیون نفر است؛ مهاجرانی قانونی یا غیرقانونی که به خاطر حوادث منتسب به یکی از آنان، هر چند ماه یک بار دچار هراس و نگرانی از واکنش جامعه میزبان می‌شوند.

چهار ماه از حادثه تروریستی صحن رضوی (ع) می‌گذرد که در آن جوانی ۲۱ ساله و ازبک‌تبار با تفکرات تکفیری سه طلبه را هدف حمله قرار داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حالا اقدام جنون‌آمیز یک تبعه غیرمجاز افغان نگاه بسیاری را به مساله مهاجران افغانستانی دوخته است. بنا بر اعلام معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار کرمان در این حادثه که شانزدهم مردادماه اتفاق افتاده ۶ نفر از اتباع و چهار ایرانی جان باخته‌اند.

در رفسنجان چه اتفاقی افتاد؟

به گفته «رحمان جلالی» در یک نزاع حوالی چاه موتور کشاورزی احمدآباد شور در رفسنجان یک تبعه غیرمجاز افغانستانی به دنبال اختلاف شخصی بین چند نفر دیگر از اتباع ابتدا ۲ نفر ازکارگران موتور را با چاقو به قتل می‌رساند. در این حین تعدادی ایرانی هم که در محدوده زمین های کشاورزی حضور داشتند با ضربات چاقو به قتل می رسند. با شروع این ماجرا اتباع افغان دیگری نیز هم در محل حضور می‌یابند و در مجموع ۶ نفر از اتباع و چهار نفر افراد ایرانی به قتل می‌رسند.

در جهت جلوگیری از آسیب‌های مربوط به حضور مهاجران افغانستانی در ایران، وزارت کشور اقدام به سرشماری از این مهاجران کرده است. ورای مسائل امنیتی مرتبط با این مساله و همچنان که اشاره شد، فضای مجازی و گفت‌وگوهای عمومی بار دیگر متاثر از این رخداد شده است.

در همین پیوند، اداره کل پژوهش و بررسی‌های خبری ایران اکونومیست پرونده‌ای را برای شناسایی مسائل مرتبط با مهاجران افغانستانی در ایران گشوده و از زوایای مختلف این مسائل را واکاوی کرده است.

حلاجی فضای مجازی و نظرات کاربران

در گام نخست، فضای مجازی و واکنش‌ها در آن پس از حادثه فروردین امسال در مشهد مورد بررسی قرار گرفت و در گزارشی با عنوان «شکست پروژه افغان‌هراسی در توئیترفارسی؛ ۶۰ درصد همراهی و همدلی» نظرات کاربران درباره پدیده افغان‌هراسی در توئیتر فارسی واکاوی شد.

داده‌کاوی ایران اکونومیست از بررسی ۱۴۶ هزار توئیت در مدت ۴۰ روز ابتدایی سال ۱۴۰۱، از همراهی و همدلی بیش از نیمی از کاربران توئیترفارسی با افغان‌ها حکایت دارد.

پژوهش‌ها درباره مهاجران افغانستانی چه می‌گویند؟

از سوی دیگر تازه‌ترین پژوهش‌های مرتبط با مساله حضور افغانستانی‌ها در ایران پردازش و در گزارشی با عنوان «پژوهش‌ها درباره مهاجران افغانستانی چه می‌گویند؟»  انتشار یافت.

اصلی‌ترین یافته‌های پژوهش‌های علمی انجام شده، پیرامون این محور همگرایی می‌یابد که «جامعه میزبان هنوز شناخت و برداشت دقیقی از فرهنگ، جامعه‌پذیری و شرایط زندگی مهاجران ندارد و رسانه‌ها نیز تاثیری مثبت در رفع خلاءشناختی در جامعه ایرانی نداشته‌اند از این رو ایجاد سازوکاری جامع و هماهنگ برای فرهنگ‌سازی به خصوص در رسانه‌های پرمخاطب ضرورتی جدی دارد.»

نگاه رسانه‌های داخلی و خارجی به مساله مهاجران افغانستانی

بر اساس اشاره‌ای که پژوهش‌ها به نقش رسانه‌ها داشته‌اند، پژوهشگران ایران اکونومیست با فعالان رسانه‌ای و خبرنگاران اجتماعی گفت‌وگوهایی داشتند که خلاصه محوربندی‌شده آن در گزارش «مهاجران افغانستانی در ایران و دوگانگی‌های رسانه‌ای» قابل دسترسی است.

علاوه بر این در گزارش یادشده خطوط و سیاست‌های خبری رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس این گزارش رویکرد رسانه‌های خارجی غیرمستقل و معاند در مورد حضور مهاجران افغانستانی در ایران به طور کلی مشابه و مشترک است. این در حالی است که اخبار رسانه‌های داخلی در این زمینه، گاه تصویری از دوگانگی و بلاتکلیفی را می‌نمایاند.

نقد و نظرهای کارشناسان و فعالان حوزه مهاجران

علاوه بر این‌ها پژوهشگران ایران اکونومیست به سراغ جامعه‌شناسان و فعالان حوزه مهاجران افغانستانی رفته و به انعکاس دیدگاه‌های موجود در این زمینه پرداخته‌اند. «آرش نصر اصفهانی» پژوهشگر مسائل اجتماعی و مهاجران افغانستانی در ایران و عضو انجمن «دیاران» بر این باور است: باید بپذیریم بخشی از این پناهندگان ساکنان دائم این کشور خواهند بود و مسیر ادغام اجتماعی برای آنها باید باز شود.

در گزارشی با عنوان «نگاهی که یک مهاجر افغانستانی به رفتار ایرانی‌ها دارد» به سایر مولفه‌های ادراک متقابل جامعه میزبان و میهمان پرداخته شده است. 

 «افغان‌هراسی نه، ولی نگاه از بالا به پایین داریم» عنوان گزارشی دیگر است «مجتبی نوروزی» معاون پیشین رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در افغانستان در آن تصریح داشته «جامعه ایران هرگز وارد فاز افغان‌هراسی به آن معنا نشده‌است، با این حال نگاه بالا به پایین وجود دارد»

«هراس آن «دیگری» که به زبان ما حرف می‌زند» عنوان گزارشی دیگر است که «قمر تکاوران» پژوهشگر اجتماعی در حوزه مهاجرت در آن اظهار داشته «بیشتر از این‌که ایرانیان از مهاجران افغانستانی هراس داشته باشند، این افغانستانی‌ها هستند که دارند این‌جا با ترس زندگی می‌کنند؛ ترس از ردمرز شدن و ترس از برخوردهای بد». به گفته وی «برخی به خاطر اوضاع بد اقتصادی دنبال مقصر می‌گردند و فکر می‌کنند اگر کسانی را که «دیگری» معرفی شده‌اند، اخراج کنند، اوضاع‌شان بهبود پیدا می‌یابد.»

 

 

  منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: اتباع غیر مجاز ، مهاجران ، افغانستان

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: اتباع غیر مجاز مهاجران افغانستان مهاجران افغانستانی در ایران ایران اکونومیست افغان هراسی پژوهش ها رسانه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۱۷۱۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مشهد در سوگ ششمین ولی مسلمین/عطر شهادت در اجتماع صادقیون پیچید

خبرگزاری مهر گروه استان‌ها: در روزی که بارش رحمت الهی آب و هوای متفاوتی را میهمان شهر مقدس مشهد کرده بود، محبان و ارادتمندان به خاندان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) خود را به میدان شهدا این شهر رسانده بودند تا در اجتماع بزرگ صادقیون شرکت کنند.

دلدادگان و ارادتمندانی که حتی باران هم نتوانست جلوی حضور آنها را بگیرد و از نقاط مختلف خود را به میدان شهدا رسانده بودند تا با حضور در اجتماع بزرگ صادقیون و عزاداری گوشه‌ای از عشق و ارادتشان به رئیس مذهب شیعه و جد بزرگوار حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام را به نمایش بگذارند.

حضور تمام اقشار در اجتماع صادقیون

زن و مرد، پیر و جوان، کوچک و بزرگ و در یک کلام همه شیعیان و محبان اهل بیت (ع) در حالی که لباس مشکی به تن داشتند در سوگ صادق آل محمد (ع) اشک ماتم ریختند.

عزاداران ششمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت در حالی که پیکر پاک و مطهر شهید مجید شخصی از شهدای دوران دفاع مقدس که پس از ۴۲ سال چشم انتظاری به آغوش خانواده بازگشته است را بر دستان خود تشییع می‌کردند، سر و سینه زنان خود را به حرم مطهر رضوی رساندند و با سینه‌زنی و مرثیه‌خوانی به امام رئوف عرض تسلیت داشتند.

هادوی یکی از جوانان حاضر در این اجتماع در گفت وگو با خبرنگار مهر گفت: بسیاری از احادیث و روایاتی که امروز به دست ما رسیده است نتیجه تلاش‌های امام صادق (ع) است و امیدواریم روزی برسد که بتوانیم با حضور باشکوه شیعیان در بقیع عزاداری کنیم و قدری از غربت این روزهای آن فضا بکاهیم.

اکبری هم که یکی از زائران بارگاه مطهر رضوی بود در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: این دو سه روز تعطیلات فرصت مناسبی فراهم کرد تا بتوانیم امسال در محضر امام مهربانی‌ها در سوگ صادق آل محمد (ص) عزاداری و سوگواری کنیم.

رضائیان هم یکی از خواهران عزادار حاضر در اجتماع صادقیون بود که در گفت وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: اینکه با حضور در این مراسم بتوانیم سیاهی لشکر مجلس عزای اهل بیت علیه‌السلام باشیم کمترین کاری است که از دست ما بر می‌آید.

زائران و مجاوران در اجتماع بزرگ صادقیون

زائران، مجاوران و اقامه کنندگان اجتماع صادقیون مشهد پس از عزاداری از میدان شهدا تا حرم مطهر رضوی در رواق امام خمینی (ره) این حرم مطهر حاضر شدند و همراه با مرثیه‌سرایی مداحان اهل بیت عصمت و طهارت به سینه‌زنی و عزاداری پرداختند.

امام جمعه مشهد و نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی هم در جمع این عزاداران اظهار کرد: ارزشمندترین سوگواره امام صادق (ع)، همین محفل و مجلسی است که شما در آن هستید. همین که روی فرش علی‌ابن موسی‌الرضا (ع)، برق اشک خود را به ساحت قدسی نوه مکرم آن ولی خدا نشان می‌دهید تا عزادار امامی باشید که حرم ندارد و امروز به‌جز تعداد مختصری از شیعیان، هیچکس در جوار مرقد مطهرش اقامه عزا نمی‌کند.

لزوم شناخت دلایل مظلومیت امام صادق (ع)

آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی با تأکید بر ضرورت شناخت دلایل مظلومیت امام صادق (ع) خاطرنشان کرد: شهرت اصلی امام صادق (ع) در میان ائمه اطهار (ع) به علم، دانش و تربیت اصحاب و شاگردان است اما آن‌چه باید در روز شهادت ایشان بیش از پیش موردتوجه قرار بگیرد، مظلومیت این امام همام و فلسفه مظلومیت ایشان است. باید بدانیم دلیل مظلومیت امام صادق (ع) چه بود و اساساً چرا حضرت تا این اندازه با برخورد قهری، سلبی و جنایتکارانه حاکمیت وقت روبرو می‌شد.

وی ادامه داد: از وجود اقدس امام صادق (ع) نقل شده که فرمود «مَن لَم یَعرِف سو ما اتی عَلَینا مَن ظَلَمنا وَ ذهاب حَقنا وَ ما رَکبنا بِه فَهُوَ شَریک مَن اَتی اِلَینا فیما وَ لینابه» یعنی هرکس برای درک ظلمی که بر ما رفت، تلاش نکند و بر آن نکوشد، شریک همان ظالمی است که در مقابل ما عمل کرده است. این حدیث راوی اهمیت این شناخت است.

امام صادق (ع) حجت را برای یک سبک زندگی سالم بر ما تمام کرده است

عبدالله ابراهیمی، کارشناس مذهبی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر از امام صادق علیه السلام به عنوان دریای عظیم معارف الهی یاد کرد و افزود: این امام همام بواسطه احادیث فراوانی که از آن حضرت نقل شده و به ابعاد و مسائل مختلف زندگی انسان پرداخته است حجت را برای یک سبک زندگی سالم بر ما تمام کرده است.

کارشناس مذهبی افزود: با داشتن امامی چون حضرت جعفر صادق علیه السلام می‌توان به بهترین درجه از زندگی معنوی رسید و آرامش و آسایش را کسب کرد.

وی ادامه داد: با نظر به فرمایشات امام صادق علیه السلام می‌فهمیم که ایشان برای همه زمان‌ها درس تربیتی داشته و به زمان امام عصر (عج) هم اشاره دارند که چگونه زندگی سالمی داشته باشیم و جز یاران آن حضرت باشیم.

ابراهیمی در همین رابطه به حدیثی نورانی از امام صادق (ع) اشاره کرد که می‌فرمایند: «هرکس دوست دارد که از اصحاب قائم باشد باید که منتظر باشد و ورع را پیشه سازد و به محاسن اخلاق عمل کند در حالی که منتظر است، پس اگر او از دنیا رفت و قآئم علیه‌السلام بعد از او قیام کرد، برایش همان اجری هست که برای کسی که (قیام) او را درک کرده هست.»

این کارشناس مذهبی با بیان اینکه امروز بسیاری از گرفتاری‌های معنوی و مادی ما به خاطر عدم پیروی درست از آن حضرت است، گفت: بهترین راه درمان این آسیب احیای مجالس و یاد آن حضرت در طول زندگی و یادآوری فرمایشات و سیره عملی و علمی آن حضرت است.

ابراهیمی خاطرنشان کرد: برای این امر مهم است که امام رضا علیه السلام می‌فرمایند: رَحِمَ اللّه ُ عَبْدا اَحْیا اَمْرَنا … یَتَعَلَّمُ عُلومَنا وَ یُعَلِّمُهَا النّاسَ، فَاِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِموا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعونا خداوند رحمت کند کسی که امر ما را احیا نماید. علوم ما را بیاموزد و به مردم یاد دهد اگر مردم زیبایی‌های کلام ما را بدانند یقیناً پیروی می‌کنند.

وی با تاکید بر اینکه با نگاه به این فرمایش امام رضا علیه السلام وظیفه ما در قبال گنجینه معارف امام صادق علیه السلام مشخص می‌شود، افزود: امروز شیعه باید به امام صادق علیه السلام ببالد که آن حضرت در آن عصر در موضوع بیش از ۱۵ رشته برای شاگردانشان تدریس می‌فرمودند که نشان از احاطه این بزرگوار بر تمام علومی است که سعادت دنیا و آخرت انسان را تأمین می‌کند.

حضرت امام صادق (علیه السلام) که در بیست و پنجم شوال سال ۱۴۸ ه ق از دنیا رحلت فرمود، و در قبرستان بقیع در کنار پدر و جد و عموی خود امام مجتبی (علیه السلام) به خاک سپرده شد در پاسخ به شخصی که از ایشان درخواست وصیتی کرد فرمودند: «تو را به تقوای الهی و پرهیز کاری، و عبادت، و سجده طولانی، و ادای امانت، و راست گویی، و خوش همسایگی وصیت می‌کنم، زیرا سرلوحه برنامه پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) همین بوده است، و بعد فرمود: در بین فامیل صله رحم به جا آورید، مریض‌ها را عیادت کنید، در تشییع جنازه‌های مؤمنین شرکت کنید، برای ما زینت باشید و باعث سرشکستگی ما نشوید.»

از همسر امام صادق (ع) هم نقل شده است که وقتی ایشان در بستر شهادت بودند فرمودند: «تا همه فرزندان و خویشان و نزدیکان امام جمع شوند. امام بی‌حال بودند و در همان حال چشمان خود را باز کرده و فرمود: شفاعت ما شامل کسی که نماز را سبک بشمارد، نمی‌رسد.».

همان طوری که در این وصیت پایانی امام صادق (ع) می‌بینیم ایشان نفرمودند کسی که نماز نمی‌خواند بلکه فرمودند کسی که نماز را سبک شمارد که امیدواریم این وصیت ایشان را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم.

کد خبر 6096440